مدير مالي و قيمت سهام

گفتيم كه بيشتر وقت مدير مالي در يك كشور صنعتي پيشرفته به سمت چپ نمودار ( 1 ) معطوف است مدير مالي دائماً‌ نگران قيمت سهام شركت در بورسهاي عمده داخلي و خارجي است ، قيمت سهام مختلفي كه به عنوان سرمايه گذاري در بدره اوراق بهادار شركت يافت مي شود چقدر است.

قيمت اوراق قرضه منتشره شركت چيست ؟ قيمت اوراق قرضه و خزانه اي كه شرك به عنوان سرمايه گذاري در بدره اوراق بهادار چقدر است ؟ مثلاً اگر  شركت مورد نظر شركت بزرگي در آلمان است ، تنها قيمت سهام ، اوراق قرضه ، و حق تقدم خريد سهام در آلمان مطح نیست، بلکه قیمت همه آن اوراق بهادار در تمامی بورسهای عمده دنیا همچون نیویورک ، توکیو ، لندن ، ... مدنظر است.

پس مدیر مالی دائماٌ دل نگران این قیمت ها است و البته در حاشیه ، تغییرات نرخ های ارزی آن ارزهایی که شرکت با آنها کار می کند . قیمت طلا و فلزات پایه و ... راتعقیب می کند ، نگران منابع اخذوتامین نیازهای مالی است و ... و چنین است که می بینیم دل مشغولی مدیر مالی خارجی با مدیر مالی ایران تفاوتهای بسیاری دارد.

خطر های  کاهش  قیمت سهام

در یک کشور صنعتی پیشرفته و مبتنی بر بازار آزاد و خطری که چون سایه مدیر مالی را تعقیب می کند و منشاء دل نگرانی دائمی اوست ، خطر قبضه مالکیت است. اگر قیمت سهام شرکتی در طول مدت زمان نسبتاٌ طولانی  پایین تر از ارزش واقعی آن قرار گیرد و به اصطلاح سهام شرکتی ریر قیمت باشد ، شرکت در خطر قبضه شدن است : کافی است دیگرانی که این زیر قیمت بودن را تشخیص می دهند . آن قدر سهام شرکت را بخرند که آن را در کنترل خود در آورند ، هیات مدیره قبلی را معزول کنند ، و خود هیئت مدیره جدیدی بگمارند و عملاٌ مالکیت شرکت را قبضه کنند. حتی ثروت سهامداران را بر باد می دهد. بنا بر این ، مدیر مالی و دیگر مدیران شرکت بشدت نگران قیمت سهامند. خبرهای عنصب مالکیت از اخبار داغ روزنامه های مالی جهان است. اینکه کدام شرکت مالکیت کدام شرکت دیگر را غصب میکند و هیئت مدیره راتحت سیطره خود در می آورد ، از جمله خبر های مالی است که پوشش خبری گسترده می یابد، کم نیستند مدیرانی که به دلیل بی توجهی یا کم توجهی به قیمت سهام شرکت ، پس از سالها خون و دل خوردن برای شرکتهای خود و پروراندن آنها ، توسط شرکتهای بزرگتر قبضه شده و ناچاربه ترک آن شرکتها شده اند ، دهه هشتاد شاهد بزرگترین قبضه مالکیت در تاریخ خرید و فروش سهام است.

اهميت قيمت سهام براي مدير ايراني

طي سالهاي بعد از انقلاب. مدير مالي ايراني كمتر به آرايش سمت چپ ترازنامه. يا بافت مالي شركت توجه داشته است. توجه به اجزاي تشكيل دهنده بافت مالي و اينكه از كدام بازارها و ابزار مالي مي توان استفاده كرد و از چه منابع مالي كمك گرفت. چندان مورد توجه مير مالي نبوده است. مدير مالي كمتر در معرض تصميماتي از اين دست بوده است كه " از چه كساني وام بگيرد "."چه وقت و چگونه و به چه ميزان سهام منتشر كند "." چه خط مشي سود سهامي داشته باشد كه قيمت سهامش حفظ شود " و امثال اينها. اين بي توجهي كامل به سمت چپ ترازنامه. .طبعاً به جز سهام عادي نيز تسري داشته است. با توجه به معاملات معدود روي سهام. چه درون بورس اوراق بهادار تهران و چه خارج آن. مدير مالي تجربه اندكي در مورد تغييرات قيمت سهام اهميت اين تغييرات براي شركت و اتخاذ شيوه هاي مناسب براي دفاع از قيمت سهام دارد. تغيير قيمت سهام به  يك معني يعني تغيير ارزش شركت و ثروت سهامداران آن. حتي يك درصد كاهش قيمت در ارزش سهام مي تواند ميليونها ريال از ثروت سهامداران يك شركت را برباد دهد.

 چنين است كه تغييرات سهام بايد از اهم مواردي باشد كه مورد توجه دقيق و دائمي مدير مالي است. در كشورهاي خارجي فرآيند قبضه مالكيت و احتمال قبضه مديريت توسط ديگران به طور دائم مدير مالي و ساير مديران زير فشار نگاه مي دارد كه به تحولات قيمت سهام خود توجه خاص مبذول دارند.

هرچند كه چنين مكانيزمي مديران ايراني را تهديد نمي كند. اما طبعاً سرنوشت و آينده مديران بي ارتباط با قيمت سهام شركتهاي آنها نمي باشد. اين مسئله حتي در مورد مديراني كه كمترين سهمي در مالكيت شركت ندارند و حتي آن گروه مديراني كه صرفاً "مدير دولتي" هستند صادق است.

كارآيي مدير و قيمت سهام

نحوه مديريت شركت تأثير روشني بر كارايي فعاليتهاي توليدي و تجاري. بازده نهايي سود آوري. قوت و سلامت مالي آن و چشم انداز هاي آتي و امكانات رشد بالقوه آتي دارد. هريك از اين عوامل طبعاً بر قيمت سهام تأثير مي گذارد و بيانگر ارزشهاي مادي است كه در  سهام تبلور يافته است.

 تجربه هاي محدود دوران اخير در بورس اوراق بهادار تهران بيانگر آن است كه كارگزاران و سرمايه گذاران به عامل " مديريت " به عنوان يكي از مهمترين عوامل در تعيين قيمت سهام توجه دارند. هر چه تواناييهاي مديريت شركتي بالاتر ارزيابي شود.

 نرخ رشد آن بالاتر است و ارزش شركت و طبعاً قيمت سهام بالاتر خواهد رفت. متقالاً قيمت سهام بالاتر. خود انگيزه اي براي افزايش كارايي مدير است.مشروط بر آنكه انگيزه هاي فردي نيز از طريق پيوند قيمت سهام با جبران زحمات مديران تقويت شود. چنين است كه مي بينيم تأثير كارايي مدير بر قيمت سهام مي تواند روندي برعكس هم داشته باشد. 

در واقع اين تأثير معكوس است كه از ديدگاه اقتصاد كلان اهميت بيشتري دارد و مد نظر سياستگذاران اقتصاد مملكت است و از اين رو به قيمت سهام بايد توجه كرد.

شايد بتوان تأثير كارايي مديريت بر قيمت سهام را به دو جزء تقسيم كرد: 1-كارايي در تحقق بالاترين رقم سود و 2-كارايي مالي.

 اولي به عملكرد كل بخشهاي سازمان و دومي بيشتر به عملكرد حوزه مديريت مالي سازمان مربوط است. هرچه عايدي هر سهم بالاتر باشد. قيمت سهام بالاتر خواهد رفت. با اين همه مسئله قيمت سهام به عايدي محدود نمي شود. نرخ رشد عايدي در آينده نيز اهميت دارد (جزء اول ).

 غير از اين بايد به مسئله توان مالي. سلامت بافت سرمايه. خط مش پرداخت سود سهام. اهرم مالي مناسب. عملكرد فعال و مناسب در بورس اوراق بهادار و اتخاذ سياستهاي  مناسب براي دفاع از قيمت سهام توجه كرد(جزء دوم).

 اينها در حوزه عملكرد مدير مالي است.

تحليل بيشتر از اجزاي متشكله كارايي مديريت و تأثير هر جزء بر قيمت سهام و نيز نحوه  تأثير قيمت سهام بر عملكرد مديريت (باويژگيهاي جامعه شناختي. روانشناختي و اقتصادي آن) بايد موضوع بررسيهاي مستقل و مفصل باشد.